Pilotların iniş ve kalkış sırasında yalnızca uçuşla ilgili kritik konulara odaklanmasını sağlayan protokolün adı “Steril Kokpit Kuralı” (Sterile Cockpit Rule) olarak bilinir.
Steril Kokpit Kuralı Nedir?
Steril Kokpit Kuralı, uçuşun en kritik aşamaları olan kalkış, iniş ve 10.000 fitin (yaklaşık 3.050 metre) altındaki irtifalarda pilotların yalnızca uçuşla ilgili konular hakkında konuşmasını zorunlu kılan bir havacılık prosedürüdür. Bu kurala göre, pilotlar ve yardımcı pilotlar bu kritik aşamalarda herhangi bir gereksiz sohbet, yemek yeme, gazete okuma veya uçuşla ilgisi olmayan başka bir aktivite yapamazlar.
Neden Önemlidir?
Bu kural, pilotların dikkatinin dağılmasını önleyerek uçuş güvenliğini artırmayı amaçlar. Tarihte, pilotların iniş veya kalkış sırasında uçuş dışı sohbetlere dalarak hata yaptığı ve kazalara neden olduğu vakalar yaşanmıştır. Bunun üzerine ABD Federal Havacılık İdaresi (FAA), 1981 yılında 14 CFR 121.542 yönetmeliği kapsamında Steril Kokpit Kuralını zorunlu hale getirmiştir.
Steril Kokpit Kuralı İhlalleri ve Kazalar
Bu kuralın ihlali, geçmişte ciddi kazalara yol açmıştır. Örneğin:
- Eastern Air Lines Flight 212 (1974): Pilotların gereksiz sohbeti nedeniyle dikkatleri dağıldı ve uçak iniş sırasında düştü.
- Air Florida Flight 90 (1982): Pilotlar kalkış öncesinde havayla ilgili gereksiz konuşmalar yaparken, kritik bir buzlanma sorununu gözden kaçırdı ve uçak düştü.
Bu tür olaylar, Steril Kokpit Kuralı’nın önemini bir kez daha ortaya koymuştur. Bugün birçok havayolu, uçuş ekibini bu konuda sıkı bir şekilde eğitmekte ve denetlemektedir.
© 2025, Bedri Yılmaz.
BedriYilmaz.com by Bedri Yılmaz is licensed under Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International
