Giriş
Astroloji, bireylerin kişiliklerini anlamlandırma ve geleceğe dair öngörülerde bulunma aracı olarak tarih boyunca ilgi görmüştür. Modern psikoloji alanında yapılan araştırmalar ise astroloji inancının sadece kültürel ya da eğlence temelli bir yönelim olmadığını, aynı zamanda belirli kişilik özellikleriyle bağlantılı olabileceğini ortaya koymuştur. Özellikle narsistik kişilik özellikleri ile astrolojiye inanma eğilimi arasında anlamlı ilişkiler bulunduğuna dair bilimsel veriler artmaktadır.
Narsisizm: Astroloji İnancının Güçlü Psikolojik Göstergesi
2022 yılında Andersson, Persson ve Kajonius tarafından gerçekleştirilen bir çalışmada, 264 yetişkin bireyin kişilik özellikleri, bilişsel yetenekleri ve astrolojiye yönelik inançları değerlendirilmiştir. Katılımcılar, Büyük Beş Kişilik Özellikleri (Big Five), Dark Triad kapsamındaki narsisizm ölçeği (SD3) ve kısa bir zeka testi (Raven Matrices türevi) ile ölçülmüştür. Bulgulara göre narsisizm düzeyi, astrolojiye inanmanın en güçlü psikolojik yordayıcısı olarak öne çıkmıştır (Andersson et al., 2022).
Araştırmada ayrıca astrolojiye inanmanın zeka düzeyi ile ters yönde ilişkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Daha düşük bilişsel performansa sahip bireylerin astrolojik sistemlere daha fazla eğilim gösterdiği saptanmıştır. Bu durum, astrolojinin benlik değeri arayışında olan bireyler için öz doğrulayıcı bir işlev gördüğü yönünde yorumlanmıştır.
Kavram: Narsisizm, bireyin kendini aşırı derecede önemli, özel ve ayrıcalıklı görme eğilimidir. Sosyal psikolojide sıklıkla empati eksikliği, dış onay arayışı ve öz-yüceltme ile ilişkilendirilir.
Vulnerable ve Grandioz Narsisizm Ayrımı
2025 yılında yayımlanan başka bir çalışmada, Williams ve çalışma arkadaşları astroloji inancı ile narsisizmin iki farklı türü — grandioz (büyüklenmeci) ve vulnerable (kırılgan) — arasındaki ilişkileri incelemiştir. Çalışmada ayrıca celebrity admiration (ünlü hayranlığı) düzeyi de analiz edilmiştir. Sonuçlar, vulnerable narsisizm ve celebrity admiration düzeyinin astroloji inancının anlamlı yordayıcıları olduğunu göstermiştir. Buna karşın grandioz narsisizm, bağımsız bir yordayıcı olarak istatistiksel anlamlılık göstermemiştir (Williams et al., 2025).
Bu veriler, astrolojiye duyulan inancın yalnızca kendini üstün gören bireylerle değil; aynı zamanda dış dünyadan onay arayan, kendilik algısı kırılgan olan bireylerle de ilişkili olduğunu göstermektedir.
Kavram: Vulnerable narsisizm, bireyin benlik algısının dış etkilere karşı duyarlı, savunmacı ve onay arayışına açık olması durumunu ifade eder.
Diğer Kişilik Özellikleriyle İlişkiler
Büyük Beş Kişilik Modeli (Big Five) kapsamında yapılan analizlerde, astroloji inancı ile uyumluluk (agreeableness) arasında zayıf fakat pozitif bir korelasyon saptanmıştır. Bununla birlikte açıklık (openness), dışadönüklük (extraversion), duygusal dengelilik (neuroticism) ve sorumluluk (conscientiousness) gibi kişilik özellikleriyle astroloji inancı arasında anlamlı bir ilişki gözlenmemiştir (Andersson et al., 2022).
Sonuç
Yapılan psikolojik araştırmalar, astrolojiye inanmanın bireyin kişilik özellikleriyle, özellikle narsistik eğilimleriyle ilişkili olduğunu ortaya koymaktadır. Narsisizm, özellikle de vulnerable türü, astroloji inancının anlamlı bir yordayıcısıdır. Ayrıca daha düşük zeka düzeyi ve eğitim seviyesi, astrolojiye yönelimi artıran diğer faktörler arasında yer almaktadır. Bu bulgular, astrolojinin bazı bireyler için sadece sembolik ya da eğlence amaçlı bir araç değil, aynı zamanda psikolojik ihtiyaçların tatminine yönelik bir inanç sistemi olarak işlev gördüğünü göstermektedir.
Kaynakça
- Andersson, I., Persson, J., & Kajonius, P. J. (2022). Even the stars think that I am superior: Personality, intelligence and belief in astrology. Personality and Individual Differences, 184, 111197. https://doi.org/10.1016/j.paid.2021.111197
- Williams, J. L., Brasington, S. J., & Cokley, K. O. (2025). Narcissism and Interest in the Stars: Celebrity Admiration and Belief in Astrology. International Journal of Psychology.
- Scott A. McGreal MSc., Who Believes in Astrology? The Odd Role of Narcissism:Astrology belief is surprisingly linked to both narcissism and agreeableness.
- Ida Andersson, Julia Persson, Petri Kajonius, Even the stars think that I am superior: Personality, intelligence and belief in astrology
- Jonas Enge, Belief in Astrology Linked to Lower Intelligence and Higher Narcissism: A New Study’s Insights.
- Mane Kara-Yakoubian, Narcissism is associated with belief in astrology, study finds.
- Arash Emamzadeh, The Surprising Link Between Narcissism and Belief in Astrology.
- Bob Yirka, Study shows people who believe in astrology tend to be less intelligent and more narcissistic.
- Joshua L. Williams, Lawrence Locker, Rashuna Middleton, Kyrho Callis, Jonathan E. Roberts, Cieran Kaplan, Caden Stalnaker, Narcissism and Interest in the Stars: Celebrity Admiration and Belief in Astrology.
- Ida Andersson, Julia Persson, and Petri Kajonius, New study shows that people who believe in astrology tend to be more narcissistic and less intelligent: Study finds narcissism is strongest predictor among astrology believers, with lower IQ levels common among believers.
Views: 1
