World War Z ve “Onuncu Adam” Doktrini
2013 yapımı World War Z filminde dikkat çekici sahnelerden biri, başkahramanın İsrail’de Mossad yetkilisiyle yaptığı görüşmedir. Kahraman, “Zombi salgını” gibi akıl almaz görünen bir ihtimale karşı neden bu kadar ciddi önlem aldıklarını sorgular. Mossad yetkilisi ise ona İsrail’in benimsediği bir prensibi, yani “Onuncu Adam Doktrini”niaçıklar.
Yetkilinin sözlerine göre İsrail, tarih boyunca tehditleri görmezden gelmenin ağır bedellerini ödemiştir:
- 1930’lar: Yahudiler, toplama kamplarına gönderilme ihtimalini reddettiler.
- 1972 Münih Olimpiyatları: Sporculara yönelik katliamı önceden öngöremediler.
- 1973 Yom Kippur Savaşı: Arap ordularının askeri hazırlıklarını gördükleri halde tehdit oluşturmadığına oy birliğiyle karar verdiler; fakat kısa süre sonra İsrail ciddi bir saldırıyla karşı karşıya kaldı.
Bu olaylardan ders çıkaran İsrail güvenlik sistemi, radikal bir değişiklik yaptı: Onuncu Adam Kuralı.
Bu kurala göre, eğer dokuz kişi aynı bilgilere bakarak aynı sonuca varırsa, onuncu kişinin görevi karşıt düşünmekolur. Yani diğer dokuzunun yanıldığı varsayımıyla hareket eder ve en akıl dışı, en imkânsız görünen ihtimalleri bile ciddiye alarak araştırır.
Filmde bu prensip, İsrail’in zombi salgınına karşı olağanüstü önlemler almasını açıklar. Aslında bu sahne, yalnızca bir kurgu değil; gerçek hayatta da stratejik düşünmede kullanılan “kötümser senaryo planlaması” yaklaşımının sinemaya uyarlanmış bir versiyonudur.
📌 Kısacası: World War Z’deki bu sahne, izleyiciye “imkânsız görünen ihtimalleri bile göz ardı etme”nin, geçmişte yaşanmış felaketler ışığında ne kadar tehlikeli olabileceğini hatırlatır.
Views: 1
