Büyük Güçlerin Yükseliş ve Çöküşleri – Paul Kennedy

İngilizce ilk baskısı 1989 yılında yapılan ve Türkçe’ye Büyük Güçlerin Yükseliş ve Çöküşleri olarak çevrilmiş Paul Kennedy’nin The Rise and Fall of the Great Powers kitabında tarih boyunca çeşitli büyük güçlerin yükselişini ve çöküşünü analiz ederek uluslararası ilişkilerin dinamiklerini inceler. Paul Kennedy, ekonomik, askeri ve siyasi faktörlerin büyük güçlerin kaderini nasıl etkilediğini incelemekte ve bu etkilerin nasıl yükseliş ve çöküşlere yol açtığını açıklamaktadır.

Paul Kennedy kitabında devletler büyük bir güç olmak neler yapmışlardır, bu hedefin onlara maliyeti ne olmuştur, ne olmuştur da bu devletler tarih sahnesinden silinip gitmişlerdir gibi çeşitli soruları çeşitli analizler ile tezini geliştiriyor.

Kitapta eleştirilen ve kabul gören fikirler arasında şunlar bulunabilir:

Kabul Gören Fikirler

1. Ekonomik Temel: Kitap, büyük güçlerin yükselişi ve çöküşünün temelinde ekonomik faktörlerin yattığını vurgular. Ekonomik güç, askeri ve siyasi etkilerin belirlenmesinde kritik bir rol oynar.
2. Askeri Denge: Kennedy, askeri gücün büyük güçlerin denge sağlamasında ve rekabetçi ilişkilerde etkili olduğunu belirtir. Askeri teknolojinin ve stratejilerin yükseliş ve çöküşleri şekillendirdiği görüşü kabul görmüştür.

Eleştirilen Fikirler:

1. Tek Faktör Odaklılık: Eleştirilere göre, kitap büyük ölçüde ekonomik faktörlere odaklandığı için diğer etkileyici faktörleri, örneğin kültürel ve sosyal dinamikleri ihmal edebilir.
2. Determinizm: Kitap, bazı eleştirmenlere göre tarihsel determinizme meyil gösterir, yani büyük güçlerin çöküşünün kaçınılmaz olduğunu düşündüğü iddia edilir. Bu eleştiri, tarihsel gelişmelerin sadece tek bir yola bağlı olmadığı görüşüne dayanır.
3. Geçerliliğin Sınırları: Kitap, soğuk savaş dönemine odaklandığı için günümüz uluslararası ilişkilerinin karmaşıklığını tam olarak yansıtamayabilir. Bu nedenle, bazı eleştirmenler bugünün dünyasına uygulanabilirliğini sorgulayabilir.

Paul Kennedy’nin Büyük Güçlerin Yükseliş ve Çöküşleri kitabı, tarih ve uluslararası ilişkiler konularına ilgi duyanlar için önemli bir kaynak olarak kabul edilmektedir. Kitap, büyük güçlerin tarih içindeki rolünü anlamak ve uluslararası ilişkilerin dinamiklerini keşfetmek isteyen okuyucular için faydalı olabilir.

Kitabı online olarak İş Bankası Kültür Yayınları’ndan alabilirsiniz.

© 2023, Bedri Yılmaz.

BedriYilmaz.com by Bedri Yılmaz is licensed under Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International